Treść artykułu  Jak   zapewnić  równowagę  cywilizacyjną ! ?

W starożytnym  Rzymie  przez pewien  czas  były w  obiegu następujące maksymy :

" pereat mundus , flat iustitia ( niech   zginie świat , byleby   sprawiedlliwości  stało  się  zadość ),

" perdittissima respublika  plurimae legis ( tym  łatwiej państwo upada , im   liczniejsze  są  ustawy )

Rzymianie nie wyciągali z tych maksym głębszych wniosków , i być może to właśnie prawo i religia przyczyniły się do upadku tej cywilizacji z której i współcześnie próbujemy wykorzystać doświadczenia w  funkcjonowaniu  państwa .

Mimo legalizacji niewolnictwa i agresywnych nastawień do sąsiadów , to starożytne państwo ciągle jest wzorcem - ale i imperatywnym ostrzeżeniem na przyszłość . Przy studiowaniu doświadczeń tego  okresu mamy świadomość tego , że  prawo  rzymskie tylko w zakresie teoretycznym ukształtowało  ustrój - a  wszelkie  próby politycznego  zastosowania  prawa , przyniosły Rzymianom dotkliwą porażkę Środkiem równowagi wewnętrznej i zewnętrznej  były legiony , które drogą ciągłych najazdów zapewniały funkcję państwa . W  ten filar w  końcowym okresie upadku  Rzymu  uderzyła  religia  chrześcijańska , doprowadzając   do  nierównowagi cywilizacyjnej .

W wyniku tego zasady militarystycznej równowagi cywilizacyjnej , były realizowane przez cały  szereg  państw  europejskich .Lecz  teraz  w  paradoksalny sposób  z udziałem  religii chrześcijańskiej, która dopuszczała do zbrojnych wystąpień " za  wiarę " i " nawrócenie pogan oraz krwawych krucjat dla zdobycia Jerozolimy , będącej w rękach " niewiernych " . Krańcowym  etapem szerzenia się tej przemocy była  inkwizycja kościelna , uznająca  za  prawo boskie palenie na stosach  innowierców i  wycinanie w pień  pogan . Władza cywilna monarsza uznawała takie akty za  prawnie uzasadnione . 

Dualizm władzy religijnej i monarszej wpływał w okresie  Sredniowiecza - a także Renesansu i Oświecenia na  powstawanie pierwszych  symptomów  nierównowagi  cywilizacyjnej  na kontynencie europejskim . Wynalazek  druku  szybko  rozprzestrzeniał  się w miastach  całej Europy .Już nie ograniczano się tylko do Biblii , ale także zasięgiem druku obejmowano liczne utwory społeczno polityczne , historyczne , filozoficzne i literackie .Po okresie Óświecenia przyszła rewolucja francuska wprowadzająca deizm i odsuwająca społeczeństwo  spod władzy kleru . Temu  czynnikowi  towarzyszył  ruch protestancki i  kontrreformacja .Nadal w wyniku tych potężnych napięć ustrojowych i społecznych nie ukształtowała się w Europie stabilna równowaga cywilizacyjna .

Wreszcie w połowie XIX w. dochodzi  do  wyzwolenia  ujarzmionej  do tej  pory  władzy pieniądza .Pierwsze scentralizowane banki i giełdy uświadamiały teraz ludziom , że dzięki polityce  monetarystycznej  mogą się wyzwolić  spod  władzy " panów feudalnych " .Powstający wczesny kapitalizm miał jednak oblicze okrutne i zachłanne . Wraz z napływem do miast rzeszy chłopów pozbawionych ziemi , rosło zapotrzebowanie kapitału europejskiego na taniego robotnika o niskiej wiedzy i świadomości .Doszło w ten sposób do kapitałowego zniewolenia setek tysięcy - a póżniej milionów  tanich  robotników.

Konsekwencją tego stanu była skrajna bieda  robotników i skrajny ekonomiczny ich wyzysk przez kapitalistów . Tworząc jednak tą biedę robotniczą ci pierwsi kapitaliści nie rozumieli prostego faktu , że  zmniejszając popyt na swoje produkty , w efekcie ograniczali  zyski  ze sprzedaży .Skutkiem tego powstają pierwsze utopijne ideologie wszczepiane w  organizacje gospodarcze , ale także wzmacnia się potęga kapitału . Ten nowy dualizm władzy politycznej dąży już tylko do totalitarnych rozwiązań . Rewolucja w Rosji , bazująca na utopijnej ideologii , znalazła się  w ostrej konfrontacji z  nowego typu organizacjami - jakimi się stały korporacje gospodarcze . 

Obydwie wojny światowe XX w.. wyzwoliły zarówno władzę polityczno -ideologiczną , jak i polityczno - ekonomiczną . Kompromis między tymi dwoma ośrodkami władzy był trudny do zachowania , wyzwalając kolejne zarzewia  wojenne i  uderzając coraz  częściej w  ludność cywilną -a nie wrogie armie . Powoli ludzkość wkraczać zaczęła w swój dialektyczny ostatni etap rozwoju cywilizacji .Rodzi się następny dualizm władzy światowych banków i giełd ,nadających ton globalistycznej polityce monetarystycznej .Wielkie korporacje gospodarcze w swoich finansowych  operacjach wywołują efekt oddzielania się towaru od jego wartości .W obiegu  znajduje się stale wielka masa  pieniężna  nie mająca pokrycia   w  wytworzonych produktach i wyświadczonych usługach ..

Kryzysowym pąństwem stały się Stany Zjednoczone , gdzie w wyniku operacji bankowo - giełdowych , dochodzi już do zjawiska globalnego kryzysu finansowego . Od pierwszego wielkiego kryzysu w 1929 r., kryzysy te regularnie wpływają na mobilność europejskich gospodarek .W  tych warunkach  trudno jest  zapewnić pełną  kontynentalną  równowagę gospodarczą , gdyż masa pięniężna w obiegu stale się zwiększa , natomiast maleje popyt na produkty cywilizacyjne oraz stale zmniejsza się wydajność , jakość i niezawodność wyrobu ..Zasada wolnego rynku nie sprawdza się , ponieważ służy  anarchicznemu systemowi , chronicznej inflacji lub ochronnej deflacji . Gra giełdowa " bańkami  mydlanymi " o  rzekomej wartości akcji , rozszerza tylko  ten front zapaści  ekonomicznej .. Jak na ironię reportaże  z Afryki i Ameryki Środkowej widzą w skrajnej biedzie tamtejszych plemion - tylko osobliwość i   atrakcję turystyczną .Mimo powstania po II wojnie światowej znacznej liczby organizacji humanitarnych  i ochrony praw człowieka - nie mają one większych sukcesów na tym polu . 

Wracamy dzięki temu jakby do pierwocin  wielkiego  zrywu  hominidalnego sprzed  tysięcy lat - tam gdzie decydowała jeszcze  zwierzęca dominacja samców . Zapominamy przy tym , żę żródłem tej dominacji były i są nadal proste odruchy biologiczne w ramach afiliacji , syntonii i facylitacji . Patrząc wiięc na uliczne  strajki i  rozruchy , na ogół nie uświadamiamy sobie , że w każdym momencie mogą prowadzić do fizycznej agresji - a nawet wojny . 

Marian  Gruca - autor        Warszawa  lipiec  2013 r

.