Omawiana książka jest opracowaniem unikalnym w obszarze problematyki ewolucji gatunku ludzkiego Celem tego studium było rekonstrukcja zachowań tysięcy pokoleń hominidów w ciągu 5 mln. lat – a szczególnie ostatnich 500.000 lat Stanowiło to zadanie trudne i nie pozbawione ryzyka utraty wiarygodności w świetle dotychczasowych badań naukowych . Przyjęta technika odtwarzania tych pradziejów musiała w związku z tym opierać się na interdyscyplinarnym podejściu badawczym .
Zastosowana w tej książce klasyfikacja hominidalna stanowi oryginalną propozycję odejścia od dotychczasowych utartych stereotypów nazewniczych Z tego względu nie jest to typowa antropogeneza ponieważ nie odwołuje się do klasyfikacji według odkrytych szczątków kostnych i stosunkowo nielicznych artefaktów z okresu paleolitu Przyjęcie dla tego studium określenia homogeneza ma na celu podkreślenie tego co często jest pomijane przez wielu badaczy Chodzi tutaj o odtworzenie hipotetycznych zdarzeń wśród ogromnego ciągu kolejnych pokoleń hominidów w oparciu o technikę algorytmu Aby zachowana została ciągłość ewolucyjna użyta została kierunkowa strukturalizacja i funkcjonalizm które wyłaniały się z popędu dominacyjnego wśród gromad hominidów
Konieczne stało się prześledzenie hipotetycznego rozwoju gestu i mimiki oraz mowy modulacyjnej które w określonych warunkach bytowych wpłynęły na powstanie i rozwój mowy artykulacyjnej Zarówno czynniki stabilizacyjne jak i destabilizacyjne miały wpływ na ostateczne ukształtowanie gatunku ludzkiego w obecnej postaci Szukając genezy tego niezwykłego rozwoju nie możemy zapominać że zawdzięczamy to silnemu oddziaływaniu afiliacji syntonii i facylitacji Dzięki tym właściwościom zaczęły się wyłaniać struktury klanowe i rodzinne oraz społeczne funkcje w gromadach To uspołecznienie i ciągły wzrost kultury materialnej musiały w końcu zadecydować o powstaniu pierwszych form proto cywilizacji przed około 50 tys. lat temu
Miało to ścisły związek z animizmem i magią bez udziału których niemożliwe by było zbudowanie rozszerzonej w różnych poziomach i gradacjach więzi społecznej Niewątpliwie był to proces jedyny i niepowtarzalny w całej ewolucji hominidów Dlatego też nie można przyjmować dla tej klasyfikacji tak sztucznych określeń jak : homo sapiens sapiens oraz homo sapiens neanderthalensis Pomiędzy obydwoma gatunkami nie istniał bowiem most wzajemnego przenikania kulturowego na bazie tych cech które przekazywane były odrębnie w każdym gatunku
Istota człowieczeństwa nie wyrosła z fenogenetycznych właściwości ludzkiej natury Jest ona tylko odbiciem długiego i bardzo dramatycznego procesu ewolucji W jego ciągu tworzyły się stale nawarstwiające się zmienności w przyrodzie otaczającej hominidów Ze zmienności tej powstawała dialektyka dziejów gatunku biologicznego który popęd dominacji użył jako narzędzie zarówno do swojego rozwoju – jak i zguby .
Początki tej niezwykłej drogi sięgają 5,5 mln lat temu w momencie wystąpienia katastrofy w Afryce W wyniku pęknięcia tektonicznego w dnie Zatoki Adeńskiej doszło do potopowego wdarcia się wody morskiej w Wielki Rów Tektoniczny w Afryce Wschodniej Powstał dzięki temu półwysep lub wyspa na której znalazło schronienie stado małp prarodziny Ardipithecus ramidus Zostały one całkowicie odcięte od swojego dawnego środowiska naturalnego Na tym terenie zmuszone zostają do przystosowania się do całkowicie odmiennych warunków kształtowanych przez wyżyny i góry oraz rozległe rozlewiska wodne wokół których było brak zadrzewienia
Około 4 mln lat temu z tej populacji wyłania się gatunek małp rodziny Ramidus monti vagus ( wędrujący po górach ) Małpy te przyjmują już coraz bardziej wyprostowaną postawę ciała dzięki wspinaczkom wyżynno – górskim oraz brodzeniu w wodzie Gdy wody potopowe ustępują pozostawiając po sobie rozległe jeziora na całym obszarze Afryki Wschodniej – z dawnej populacji rozwija się nowy gatunek rodziny Australopithecinanae szczepu abs terreos ( odpędzony odstraszony ) Gnieździ się on tylko w pieczarach i jaskiniach Afryki Wschodniej oraz Południowo – Wschodniej polując o zmierzchu na młode pawiany Około 2,5 mln. lat temu rozwija się w Afryce Wschodniej pierwszy hominid - Homo habilis o postawie ciała coraz bardziej wyprostowanej Zawdzięczał to zdolnościom do biegania po sawannie bez podpierania się rękami W porównaniu do australopitheka – pojemność mózgu u tego hominida błyskawicznie się powiększa osiągając wielkość 800 – 850 cm ³
Około 1,7 mln. lat temu dochodzi do pierwszego opuszczenia Afryki i powstania nowego gatunku Homo erectus który rozdziela się na podgatunki Homo spelaeus ( jaskiniowy ) oraz Homo de terrestris nidus ( ziemiankowy ) Cechą charakterystyczną tych hominidów jesst stałe używanie drewnianych tyk zarówno do obrony jak i ataku Bardziej rozwojowy hominid Ziemiankowy zakłada już duże stada stale wędrując w poszukiwaniu żywności W tym okresie rozwija się dynamicznie język gestykulacji Wreszcie w okresie od 800.000 – 450.000 lat temu wyłania się kolejny gatunek Homo furibundus animus ( szalony natchniony duch ) W tym czasie dochodzi do pierwszego ujarzmienia ognia początku świadomości obrzędowości i powstania mowy modulacyjnej Jego następcą w okresie 430.000 – 270.000 lat temu staje się Homo meditoris durus ( planujący wytrzymały )
Na ten czas przypada rozwój mowy modulacyjnej rosnący wpływ animizmu doskonalenie obróbki narzędzi kamiennych – a także przedmiotów codziennego użytku Powstaje pierwsza organizacja proto klanowa Stosowana już jest powszechnie ochra ( czerwony muł rzeczny )
do zabezpieczania ciał przed ukąszeniami owadów - a w dalszej kolejności do celów więzi klanowej i dominacji w grupie Rodzi się mowa tańca gestykulacyjnego Powoduje to silne oddziaływanie afiliacyjno – syntoniczne wyłanianie się zwiadowców i animizatorów Jest to już tylko jeden krok do przejścia w fażę hominida rozumnego Następuje to w Afryce Południowej gdzie w okresie 250.000 – 180.000 lat temu rodzi się Homo sapiens superus ( wyższy )
Silne przenikające się więzi u tych hominidów sprzyjają zaczątkom mowy artykulacyjnej Od 440.000 lat temu gdy wystąpił pierwszy wielki kataklizm potopowy po zakończeniu zlodowacenia Mindel w Europie kolejne generacje hominidów będą nieustannie wędrować tysiące kilometrów , mając do czynienia z kolejnymi potopami powodziami wybuchami wulkanów oraz dokuczliwymi suszami Następcy –Homo sapiens medius ( średni ) typowy dla okresu 180.000 – 130.000 lat temu i Homo sapiens inferus ( niższy ) wyłoniony około 125.000 lat temu w Afryce Północno – Wschodniej w czasie straszliwej suszy dokonują niezwykłych wręcz karkołomnych form przystosowania się do katastrofalnie zmienionego środowiska naturalnego.
Na ten czas przypadają próby podziału pracy wśród klanów --a następnie pierwszych rodów Hominidzi opanowują już podstawy mowy artykulacyjnej wspierającej się zapewne na rzeczownikach czasownikach i przymiotnikach W okresie wielkiej suszy w Afryce Homo sapiens inferus decyduje się w niewielkich gromadach przejść wpław lub przepłynąć na tratwach cieśninę Zatoki Adeńskiej w kierunku Półwyspu Arabskiego od strony obecnego osiedla Dżibuti W tym więc miejscu gdzie przed 5,5 mln. lat temu rozpoczęła się ich długa droga wydzielania się ze świata zwierzęcego
Zaczął się w ten sposób nowy i zarazem ostatni rozdział w rozwoju gatunku ludzkiego Gdy opuszczali 90.000 lat temu Afrykę nie mieli zapewne jeszcze świadomości że staną się jedyną ocalałą hordą , która będzie tworzyć świt nowego życia Lecz niebawem przyjdzie im zmierzyć się z kolejnym kataklizmem Straszliwe zagrożenie nadciągnęło z Sumatry 74.000 lat temu Odezwał się tam super wulkan Toba W wyniku największego od 450 mln. lat wybuchu wulkan wyrzucił na wysokość 40 km miliard ton popiołów i pyłów w połączeniu z wyziewami siarkowymi Katastrofa ta prawdopodobnie zabiła pozostałą resztę populacji ludzkiej w Afryce i Lewancie, dziesiątkując natomiast uciekinierów z Afryki którzy schronili się w Górach Zagros i Półwyspie Sundajskim Od tego momentu wśród ocalałych wyłaniają się pierwsi uzdrowiciele którzy po paru tysiącach lat staną się magami otoczonymi kultem społecznym Eksplozywnie rozwijają się teraz obrzędy animistyczne i magiczne z rozwiniętym kultem przodków W okresie 50.000 – 40.000 lat temu następuje rozwój sztuki , mowy ideotwórczej języka wystroju i znaków terenowych oraz powstają pierwsze sanktuaria Spaja to wszystko kosmogonia i poczucie osobistej i społecznej wartości W takim klimacie z uzdrowicieli – magów wykształcają się pierwsi kapłani Wraz z ich celebratorską działalnością dochodzi do większej złożoności w stosunkach między ludzkich w ramach łączenia i ciągłej transformacji coraz większych wspólnot Rozwijają się dzięki temu neolityczne cywilizacje miejskie – ale także toczą się totalne wojny i narasta zagrożenie bytu dla bezpiecznych do tego czasu klanów rodów i plemion Wyłaniający się z ustroju teokratycznego wódz - król będący też arcykapłanem tworzy podwaliny pod ustrój feudalny którego dialektyczne rozwinięcie prowadzi do autarkizmu i pozornej demokracji ( anarchia ) ..
Marian Gruca – autor
( in English )
R E S U M E of the book Homogenezis
written by Marian Gruca
edited in 2006 ISBN 83 924390 0 7
The discussed book is an unique elaboration in the field of human evolution
The aim of this study is to reconstruct the hominid behavior of thousands of generations in fife million years and particular in the last 500 000 years
It was a difficult task and not without a risk of losing credibility in the light of previous researches The taken technique of adopting prehistory has therefore based on characteristics of both anthropological psychological psycho neurological and descriptive sides
The classification of hominids used in this book is an original proposal to move away from the current naming stereotypes For this reason it is not a typical anthropogenesis because it refers not to the classification according to skeletal remains and relatively few artifacts from the Paleolithic period
I decided to determine this study as homogenezis to emphasize this what is so often overlooked by many researchers It was meant to be a hypothetical reconstruction of events that have occurred within generations of hominids based on algorithmic techniques
To preserve the continuity of evolution was used a directional structuring and functionalism which emerged from the desire of domination among clusters of hominids
It became necessary to trace the development of hypothetical speech and facial expressions gestures and voice modulation which in certain living conditions contributed to the creation and development of articulation speech facilities
Both stabilizing and destabilizing catastrophic factors had a decisive influence for the final shaping of the human species in its current form
Searching for the origins of this remarkable development one can not forget that we owe it to the strong influence of affiliation consonance and facilitation Thanks to these attributes began to emerge the clan and family structures and the social factions of clusters
This socialization and the continuing growth of material culture decided in the end about the early forms of a proto civilization about 70 000 years ago It had a close relationship with animism and magic without which it was impossible to built extended in various levels and gradations social ties
No doubt it was an unique and unrepeatable process throughout the evolution of hominids So we can not take for this classification such artificial terms as Homo sapiens sapiens and Homo sapiens neanderthalensis There was no cultural interpenetration between the two species
The essence of humanity has not grown upon the fenogenetical characteristics of human nature It was a reflection of a long and very dramatic evolution In the time of its duration occurred continually accumulating variations of nature that surrounded the hominids From this variability was created the dialectics which formed the history of the biological species whose desire to dominate built a tool both for development and destruction
The origins of this extraordinary way date back to 5,5 million years to the time of the catastrophic turn in Africa As a result of tectonic cracks in the bottom of the Gulf of Aden was created a flood like break of sea water into the Great Rift Valley in East Africa These circumstances formed a peninsula or island where a heard of monkeys from the Ardipithecus ramidus primeval family found refuge They were completely cut off from their old environment In this new area under completely different conditions the landscape shaped by uplands and mountains with vast areas of water around and lack of trees they were forced to adaptation
About 4 million years ago from this population emerges a species of monkeys from the family Ramidus montivagus (wandering in the mountains) These monkeys are taking more and more erect posture through different ways of moving both in water as through mountainous landscape As the flood water recedes leaving behind vast lakes throughout East Africa from the old population is growing a new species from the family Australopithecinanae of the strain Aps terreos (stripped deterred) It nests only in the caverns and caves of Eastern and South Eastern Africa hunting at dusk for young baboons
About 2,5 million years ago developed in East Africa the first hominid Homo habilis whose posture was more upright growing thanks to the ability to run on the plain without leaning on his hands Comparing to Australopithcus the capacity of his brain is growing rapidly reaching a size of 800 to 850 cm3
In the time of the first leave of Africa about 1,7 million years ago it comes to the creation of a new species Homo erectus which splits into two subspecies Homo spelacus (living in caves) and Homo de terrestris nidus (living in dug outs) Characteristic for these hominids is a constant use of wooden poles both for defense and attack The living in dug outs hominid being the more advanced one assumes large herds continuously wandering in search of food In this period of time the gesticulation language is developing rapidly Finally in the period from 800 000 to 450 000 years ago emerges another species Homo furibundus animus (frenetic inspired spirit) At this time occurs the first subdue of fire appears the first symbolic consciousness and the beginnings of an modulation language About 430 000 to 270 000 years ago emerges his successor Homo meditoris durus (planning tough) This time accounts for the development of the modulation language the growing influence of animism and to large improvement in the performance of stone tools and everyday objects The first proto clan organizations are emerging To protect the body from insect bites is already used ocher (red river mud) Ocher also servers for symbolic purposes and as a tool for decoration and domination A new language of gesticulation dance is created All these factors result in a strong influence of affiliation and consonance and to the emerging of the first scouts and patriarchs in the hordes
From this it takes only a step into a transition phase to an intelligent hominid This is done in South Africa during the period from 250 000 to 180 000 years ago with the birth of a new species Homo sapiens superus (higher) Strong ties between these hominids promote the beginnings of the articulation language
Starting from the period 440 000 years ago when the first great flood cataclysm occurred (after the first Mindel glaciations ended in Europe) the next generations of hominids would constantly wander thousands of miles having to deal with more floods volcanic eruptions and nagging droughts The successors Homo sapiens medius (average) developing from about 180 000 to 130 000 years ago and Homo sapiens inferus (lower) which appeared in the period about 125 000 years ago in North East Africa during a great drought made remarkable even breakneck efforts to adapt themselves to the catastrophic amended environment During this period appear the attempts of division of labor first among the clans and later among the families The hominids master the fundamentals of an articulation language supporting themselves with nouns verbs and adjectives
During the great drought in East and North Africa a small cluster of Homo sapiens inferus decided to swim across the strait of the Gulf of Aden in direction of the Arabian Peninsula making the approach from the direction of the contemporary town Djibouti right there where before 5,5 million years had started their long way of separation from the animal world
Those who had left Africa about 90 000 years ago did probably not be aware that they are going to be the only surviving cluster which would later create the dawn of a new life But they would have to face a new disaster that came from Sumatra about 74 000 years ago after the eruption of the super volcano of Toba By the largest eruption since 450 millions of years the volcano threw to the height of 40 km billion tons of ashes and dust together with fumes of sulphur
The disaster killed probably the rest of the human population in Africa and Levant which was already ravaged by the catastrophic drought and the later consequences of the great eruption decimated the African escapees who had taken refuge in the Zagros Mountains and the Sundanese Peninsula Since then among the survivors emerge the first healers who after a few thousand years transform into prestigious magicians In a sharp accelerated way were starting to develop animistic rites spiritism and magic There were arising the first sanctuaries was developed created art concepted diagrams in speech as well as the symbolism of body decoration and field marking It was all bound by cosmology and a sense of social and personal value In such a prevailing atmosphere from the healers and shamans dealing with magic were to develop the first celebrating priests Their work would result in the evolution of even more complex human relations which were associated with joining together and a continuing transformation of more and more growing communities This resulted in a development of urban civilizations but in the same time were also ongoing total wars and the until then safe clans and families were more and more in danger
From this theocratic regime emerged a leader or king who was also a high priest and so was created the base for the feudal system which dialectical development is leading to autarky and apparent democracy (anarchy)
Marian Gruca author